تنگ بتا (Bota)
تنگ بتا در دشت شیمبار با ۱۲ نقش برجستهی هشتونیم متری و یک نقش ۱۴۰ سانتیمتری در ارتفاعات کوه دلا در شهرستان اندیکا قرار دارد. طبق بررسیهایی که باستانشناسان در دورههای مختلف در این منطقه داشتهاند، در اندیکای خوزستان نزدیک به ۷۰۰ محوطه و بنای تاریخی و باستانی، شناسایی شده است.
تنگ بتا از متفاوتترین نقش برجستههای خوزستان است که با در نظر گرفتن نوع پوشش و آرایش موی سر این سنگنگارهها، میتوان تخمین زد که همزمان با دوره اشکانیان و مربوط به الیماییدها (حکومت محلی همزمان با اشکانیان که اندیکا جزیی از قلمرو آنها محسوب میشده است) هستند.
تنگ بتا در سال ۱۳۸۹ به شمارهی ۲۵۹۸۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و شامل دو بخش است. یک تابلو که نقش یک نفر روی آن حجاری شده و در تابلوی دیگر ۱۲ نقش برجستهی دیگر وجود دارد. در این نقش برجستهی ۱۲ نفری، ۹ نفر همقد و در بخش دیگر، سه نفر قامت کوتاهتری دارند. در میانهی نقش این ۱۲ انسان، کتیبه، گرز و پایهی آتشدان دیده میشود. بر سر دو نفر از آنها تاجی قرار دارد که این دو نفر را از بقیه ممتاز و جدا میکند و به نظر میرسد که ملکه و همسر شاه باشند. حالت افراد به نحوی است که گویی در حال انجام مراسم مذهبی هستند.
تنگ بتا در خطر
این اثر دارای ۱۲ نقش برجسته با پیکره های انسانی است که قاچاقچیان ۲ پیکره مهم آن را در منتهای علیه آثار را با پتک به طمع وجود اشیاء قیمتی در زیر نقش برجسته ها خرد کرده اند و همچنین مورد اصابت گلولههای شکارچیان قرار گرفته است؛ این در حالی است که سازمان میراث فرهنگی خوزستان هیچ گونه اقدامی جهت حفاظت از بنای فوق صورت نداده است و این بنای تاریخی همانند سایر بناها روند نزولی تخریب را طی می کند.
مطالب پیشنهادی