روز جهانی باستان شناسی
موسسه باستان شناسی امریکا (AIA) از سال ۲۰۱۱ یکی از روزهای ماه اکتبر را به عنوان روز جهانی باستان شناسی (International Archaeology Day) معرفی کرده است ( معمولا سومین شنبه ماه اکتبر) هر سال در این روز ماه اکتبر در مکان های مختلف جهان برنامه هایی برای بزرگ داشت این روز برگزار می شود.
امسال(۲۰۱۸) ۲۰ اکتبر ( ۲۸ مهر ماه) به عنوان روز باستان شناسی نامگذاری شده است. روز جهانی باستان شناسی جشنی است برای باستان شناسی و هیجان کشف. در هر اکتبر این جشن توسط موسسه باستان شناسی ایالات متحده آمریکا و سازمان های باستان شناسی در سراسر ایالات متحده و سایر کشورها برنامه های مرتبط با مطالعات باستان شناختی برای مردم در تمام سنین و علایق برگزار می شود.
در این روز برنامه هایی مانند: نمایشگاه باستان شناسی برای خانواده ها، تور برای بازدید از محوطه های باستان شناختی محلی، بازسازی کاوش های باستان شناسی و سخنرانی با حضور باستان شناسان و … انجام می شود.
نخستین بار این روز به عنوان روز ملی باستان شناسی در آمریکا در سال ۲۰۱۱ میلادی برگزار شد و در سال بعد در کشورهای دیگر مراسمی مشابه برگزار شد و در سال ۲۰۱۳ تصمیم بر آن شد تا این روز به عنوان روز جهانی باستان شناسی نام گذاری شود.
باستان شناسی، شغلی سخت و پر رنج که زوایای پنهان زندگی گذشتگان را در گوشه و کنار دنیا آشکار می سازد. از سال ۱۸۰۰م به بعد، با ورود میسیونرهای خارجی به ایران، علاقه به شناسایی مکانهای ذکر شده در کتاب مقدس و نویسندگان کلاسیک گسترش یافت در سال ۱۸۳۹ دو فرانسوی بنام فلاندن و کست برای چند سال به ایران سفر کردند. آنها ابتدا در ۱۸۴۱ به اصفهان سفر کردند و سپس به همدان، کنگاور، بیستون، حلوان، و در نهایت شیراز، خلیج فارس و بوشهر رفتند.
علاقه شاه ناصر الدین شاه به آثار باستانی به تدریج فراتر از حفاری شد و او به فکر ساختن یک موزه در کاخ خود در تهران افتاد. شیندلر در سال ۱۸۷۵ نوشت؛
«شاهنشاه [شاه شاهان] به بعضی از خارجیها مجوز حفاری تپهها را داده است. این جای تأسف است که این آثار باستانی بخارج از ایران میرود. این تصمیم شاه مبنی بر قرار دادن همه چیز مثل آجر و مهر و غیره در موزه شاهنشاهی امر خوبی است.»
در سال ۱۹۴۰، اولین گروه از دانشجویان باستانشناسی از گروه باستانشناسی دانشکده ادبیات در دانشگاه تهران فارغالتحصیل شدند”عزت الله نگهبان” پدر باستان شناسی نوین ایران نیز یکی از فارغ التحصیلان این رشته بود که ایالت متحده رفته و پس از بازگشت به کاوش در گورستان مارلیک پرداخت و همین امر و دستاوردهای وی در این کاوش چون جام زرین مارلیک سبب شد تا مقامات ایرانی به پژوهش های این رشته علاقه مند شوند.
موسسه باستان شناسی به همت استاد “نگهبان” در دانشگاه تهران تاسیس شد. بسیاری از دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته نیز زیر نظر دکتر نگهبان فعالیت های باستان شناسی خود را به سرانجام رسانیدند.
از سال ۱۹۶۰ اداره کل باستانشناسی ایران، که جایگزین اداره عتیقیات قدیم شده بود، تفاهم نامههایی با دانشگاهها و مراکز مطالعاتی خارجی امضاء کرد. فعالیت های باستان شناسی با هدف درک فرهنگ ها و ساز و کار گذشته انجام می شد. فعالیت باستان شناسان خارجی ازسال ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ محدود شد. از آن پس هیات های خارجی با مجوز سازمان میراث فرهنگی برای تحقیقات و حفاری های باستان شناسی به ایران آمدند.
روز جهانی باستان شناسی را به تمامی باستان شناسان سر به زیر که در زیر تیغ آفتاب و در زمانی روی زمین سر ، کاووش می کنند تا ما را با گذشتگان خود پیوند زنند، شادباش می گویم. روزتان مبارک
یک نظر