هشتم مهرماه روز بزرگداشت مولانا شاعر ایرانی
۸ مهر در تقویم ایران به نام روز بزرگداشت مولوی ،از مشهورترین شاعران پارسی‌گویِ ایرانی، نامگذاری شده است.
جلال‌الدین محمد بلخی که با نام‌های مولوی ،مولانا و رومی شهره است، در سال ۵۸۶ هجری شمسی در بلخ خوارزمشاهیان یعنی خراسان در ایران بزرگ و افغانستان کنونی، به دنیا آمد و در سال ۶۵۲ شمسی در قونیۀ روم، ترکیۀ کنونی، از دنیا رفت.
حدود شصت هزار تا هفتاد هزار بیت از اشعار مولانا به زبان فارسی است. این شاعر بزرگ همچنین حدود هزار بیت به زبان عربی و کمتر از پنجاه بیت به زبان‌های یونانی و ترکی سروده است.
پدر مولوی که بهاءالدین نام داشت از علما و صوفیان بزرگ زمان خود بود و به سبب رنجشی که بین او و سلطان محمد خوارزمشاه پدید آمده بود از بلخ خارج شد و بعد از مدتی سیر و سیاحت به قونیه رفت. مولوی بعد از فوت پدر تحت تعلیمات برهان‌الدین محقق ترمذی قرار گرفت.
ملاقات وی با عارفی به نام شمس تبریزی در سال ۶۴۲ هجری قمری در قونیه انقلابی در وی پدید آورد که موجب ترک مسند تدریس و فتوای وی شد و به مراقبت نفس و تذهیب باطن پرداخت. هفت مهرماه در تقویم رسمی ایران به نام روز شمس نامگذاری شده است.
از آثار مولانا می‌توان به مثنوی معنوی، دیوان غزلیات یا کلیات شمس، رباعیات، مکتوبات، فیه مافیه و مجالس سبعه اشاره کرد.
مولوی نمایندۀ یک دانش یا هنر خاص نیست. می‌توان او را شاعر، فیلسوف، عارف، مورخ یا عالم دینی نامید، اما به تنهایی هیچ‌یک از این‌ها نیست.
یکی از هنرهای بزرگ وی ارائۀ بحث‌های اخلاقی و فکری دلنشین و جاودانه در قالب داستان‌هایی بود که در کتاب مثنوی معنوی به ثبت رسیده است و اندیشههای درخشان عرفانی و فلسفی مولوی را به ظهور میرساند.
در حالی امروز هشتم مهرماه روز بزرگداشت مولاناست، که دریغ از برنامه‌هایی در ایران، که شایسته‌ی شکوه مولوی برای بزرگداشت این روز برگزار شود. اما همه ساله از ۱۰ تا ۱۷ دسامبر ( ۱۹ تا ۲۶ آذر) مراسم بزرگداشت مولوی در شهر قونیه ترکیه برگزار می شود. این مراسم شامل آئین ها و مناسک خاصی است که گردشگران زیادی را جهت تماشا به سمت خود می کشاند.
