کاخ گلستان تلفیقی از هنر و معماری ایرانی و اروپایی

بناهای تاریخی سرزمین عزیزمان ایران، همچون کاخ گلستان مهر افتخاری بر پیشانی این سرزمین هستند و نشان از دیرینگی و اهمیت این خاک در دوران گذشته دارند. این سازه ها در همه جای ایران دیده می شوند؛ از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب می توان بناهای متعددی را یافت که هر چه قدر هم غبار روزگان بر تن شان جولان دهد و نامهربانی های مان وجودشان را بیازارد، باز هم دیدنی و خواستنی هستند. می توان بارها و بارها به دیدن این آثار رفت و هر بار در گوشه ای از آنها چیز تازه ای را کشف کرد که از دل تاریخ ،هنر و معماری این سرزمین برایت سخن می گوید.

وجود نام آثار سرزمین مان در فهرست میراث جهانی یونسکو از آن اتفاق های خوب است که اگر هزاران بار هم مرورش کنیم باز هم شعف خاصی میهمان دل مان می شود. امروز می خواهیم شما را به دیدن یکی از همین آثار بی بدیل ببریم؛ مجموعه ای تماشایی و حیرت انگیز که در پایتخت باید به دنبالش بگردیم. به خیابان ۱۵ خرداد می رویم و قدم به تهران قدیم می گذاریم. مسیر سنگفرش شده را طی می کنیم و خودمان را جلوی در مجموعه جهانی کاخ گلستان می یابیم.کاخ گلستان

تاریخچه کاخ گلستان

اسناد و شواهد تاریخی حکایت از این دارند که تاریخچه کاخ گلستان به سال ۹۸۸ هجری قمری و زمان شاه عباس صفوی باز می گردد. پیترو دلا واله (Pietro Della Valle)، جهانگرد ایتالیایی، در بخشی از سفرنامه خود در سال ۱۰۲۸ هجری قمری شهر تهران را با چنارستانی که قصر سلطنتی را احاطه کرده، توصیف می کند و آن را سر آغازی بر ارگ سلطنتی می داند. این توصیف نشان دهنده آن است که این مجموعه در سال های بعد نیز مورد توجه واقع شده است. شواهد حکایت از آن دارند که در عهد کریمخان زند و ما بین سال های ۱۱۷۳ تا ۱۱۸۰ هجری قمری، ساخت دیوانخانه باعث شده تا مجموعه تغییرات اساسی کند؛ البته هیچ یک از تغییرات صورت گرفته در مجموعه گلستان را نمی توان موثرتر و باشکوه تر از دوران آقا محمدخان قاجار دانست.کاخ گلستان

آقا محمدخان در اواخر دوران زندیه و پس از مرگ کریمخان در سال ۱۱۹۳ هجری قمری از بحران داخلی ایران استفاده کرد و بعد از غلبه بر لطفعلی خان زند صاحب حکومت شد. او در نوروز ۱۲۱۰ هجری قمری تاج سلطنت را بر سرش گذاشت و بر مسند قدرت تکیه زد.

با انتخاب تهران به عنوان پایتخت، مجموعه گلستان که ارگ سلطنتی آن روزها بود اهمیت بسیاری یافت. با تاجگذاری فتحعلی شاه قاجار در ۱۲۱۲ هجری قمری همه چیز رنگی دیگر به خود گرفت و رویاهای شکوهمند این پادشاه برای کاخ گلستان توسعه و زیبایی زیادی را به ارمغان آورد.کاخ گلستان

ناصرالدین شاه قاجار در ۲۲ شهریور ۱۲۲۷ در همین کاخ تاج شاهی را بر سر نهاد. او تا ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵ شاه بود و به عنوان اولین پادشاه ایران از اروپا دیدار کرد و ۳ سفر به این قاره داشت. بازدید او از دیار فرنگ باعث شد تا کاخ گلستان نیز دستخوش تغییرات اساسی شود و تحت تاثیر معماری اروپایی شکلی متفاوت به خود بگیرد.

مظفرالدین شاه، محمد علی شاه و احمد شاه قاجار نیز یک به یک روی کار آمدند؛ اما تا انقراض این سلسله در ربیع الثانی ۱۳۴۴ هجری قمری مصادف با ۹ آبان ماه ۱۳۰۴ خورشیدی، ارگ سلطنتی تغییر خاصی نکرد.(از این زمان تمام تاریخ ها به دلیل تاریخ معاصر شمسی میباشد) آنچه اهمیت این مجموعه را افزایش داد عجین شدن سرنوشت آن با وقایع سیاسی مانند انقلاب مشروطه و تبعات ناشی از آن بود و باعث شد این بنا به بخشی مهم از حافظه تاریخی ملت ایران تبدیل شود.

کاخ گلستان

تاجگذاری پهلوی اول در ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ خورشیدی و پهلوی دوم در ۴ آبان ۱۳۴۶ خورشیدی در همین مجموعه صورت گرفت. آنها نیز تغییراتی را در ارگ سلطنتی به وجود آوردند که به عقیده بسیاری از کارشناسان، آن چنان که باید به جا و فکر شده نبوده و در پاره ای موارد حتا نا به جا و نامناسب بوده اند.

حالا کاخ گلستان با حافظه تاریخی بیش از ۴۴۰ سال، سرد و گرم روزگار را تاب آورده تا شما از دیدن یکی از منحصر به فرد ترین مجموعه های تاریخی ایران بی نصیب نمانید. امروز مجموعه ای پیش روی شماست که بخش مهمی از تاریخ هنر ایران را در خود دارد و به خاطر وقوع اتفاقات مهم در آن، سندی ارزشمند و زنده از مهم ترین بخش تاریخ ایران به شمار می رود.کاخ گلستان

آشنایی با مجموعه جهانی کاخ گلستان | میراث بی بدیل ایران

از هر باتجربه ای نشانی قلب تهران را بپرسید؛ راه بازار و خیابان ۱۵ خرداد را نشان تان می دهد. جایی که در سال های اخیر به همت مسوولان به پیاده راهی سنگفرش تبدیل شده است و تهران قدیم را برای مراجعانش تداعی می کند. بسیاری بر این باورند که تهران واقعی در همین محله است؛ مکانی که می توانید گشتی جانانه در آن بزنید و جاذبه های متعددی را ببینید.

کاخ گلستان نامی است که در میان جاذبه های تهران می درخشد و در فهرست میراث فرهنگی یونسکو نیز جای دارد. بیشتر مردم این مجموعه را اثری از دوره قاجار می دانند؛ اما تاریخ آن به سال های بسیار دورتر باز می گردد. کاخ گلستان با قدمتی بیش از ۴۴۰ سال یکی از منحصر به فردترین مجموعه‌های تاریخی ایران به شمار می رود و با زیبایی هایش دل از هر بیننده ای می برد. ناصر نجمی در کتاب «طهران در عهد ناصری» می‌ نویسد که به دلیل قرار گرفتن این مجموعه در باغ یا گلستان و وجود باغچه ها و خیابان‌ های دراز با درختان چنار و سرو نامش را گلستان گذاشته اند. البته این تنها یک حدس است و هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد. این مجموعه سال ها میزبان شاهان بوده و آقا محمدخان قاجار، فتحعلی شاه، محمد شاه قاجار، ناصرالدین شاه قاجار، مظفرالدین شاه قاجار، محمدعلی شاه قاجار و احمدشاه قاجار در آن سکونت داشته اند.کاخ گلستان

امروزه کاخ گلستان با وسعتی برابر با ۵/۴ هکتار که تنها یک دهم وسعت اولیه آن است در گوشه ای از شهر تهران زیر گرد و غبار فراموشی کمر خم کرده است و روزگار می گذراند. از آن همه شکوه فقط چند ساختمان باقی مانده که در میان ساخت و سازهای جدید گم شده اند.

این مجموعه ساختمان های متعددی را در خود دارد که بررسی هر یک شما را با دنیایی تازه آشنا می کند. این مطلب تنها به معرفی اجمالی هر یک از این آثار می پردازد تا بدانید در این مجموعه چه چیزهایی انتظارتان را می کشند و چه ویژگی هایی دارند. در آینده و به مرور توصیف مفصلی از هر یک از بناهای این مجموعه را در مطالب جداگانه خواهید خواند.کاخ گلستان

حال خوش مجموعه گلستان

مجموعه کاخ گلستان شاید عنوان یک بنای تاریخی را به دوش بکشد و حرف های زیادی از تاریخ این سرزمین در خود داشته باشد؛ اما همه جذابیت هایش به همین ها ختم نمی شود.

نقطه ای آرام و دور از همهمه

تصور کنید که در همهمه خیابان ۱۵ خرداد صدا به صدا نمی رسد، بازار دستفروشان داغ است و چرخ دستی بازاری ها از این سو به آن سو می روند. کالسکه ها مردم را جابه جا می کنند و صدای حرکت شان بر روی سنگفرش مدام به گوش می رسد. در فاصله کمی از این خیابان به مجموعه گلستان قدم می گذارید؛ دیگر خبری از آن همهمه نیست. حالا همه چیز صدای شرشر آب است و وزش نسیم خنک و صدای پرندگان. گویی زمان به عقب برگشته و هنوز ساکنان این کاخ در قید حیاتند، هنوز زندگی جریان دارد و برو و بیای قاجارها به راه است. می توانی کنج دنجی را انتخاب کنی، بنشینی و چشمانت را ببندی و با شنیدن صداهای گوش نواز به دنیایی دیگر بروی.کاخ گلستان

دنیای رنگین کاشی کاری ها

کافیست کمی از رنگ و نقش سر در بیاوری تا پاهایت گوش به فرمان چشمانت شوند و تو را به نزدیکی دیوارها ببرند. دنیایی از نقوش و تصاویر پیش روی تان است و کم نظیر ترین کاشی کاری ایرانی را می توانید در فاصله ای نزدیک ببینید. آن قدر این نقوش ظریف هستند که فکر می کنی با فوت کردن تو می شکنند. حالا تصور کن سال ها پیش با امکانات آن زمان و خلق این نقش ها….کاخ گلستان

دنیای دیدنی صنایع دستی

در گوشه ای از محوطه بازارچه ای کوچک اما پربار برپاست. در اینجا رنگ و نقش و عشق دست در دست یکدیگر داده اند تا آثاری زیبا پیش روی تان قرار گیرند. می توانید در این بازارچه تکه ای از هنر ایرانیان را بخرید و به گوشه ای از زندگی تان رنگی دیگر ببخشید.

به صرف یک فنجای چای

چایخانه و کافه ای کوچک نیز در این مجموعه برپاست که می توانید لحظاتی خوش و شیرین را در آن بگذرانید. بر روی صندلی بنشینید و در بنایی قاجاری با معماری ایرانی اروپایی خود را به یک نوشیدنی ایرانی یا فرنگی مهمان کنید و یا میان وعده ای خوشمزه بخورید.

خلاصه که محوطه کاخ گلستان تو را به سفری متفاوت دعوت می کند؛ جایی که لمس تاریخ برایت لذت بخش تر از هرجای دیگری خواهد بود، جایی که تو را از همه دغدغه ها دور می کند و در میان همهمه شهر آرامش را برایت به ارمغان می آورد.

بخش ها و موزه های مجموعه کاخ گلستان

با وجود آنکه امروزه به دلیل ساخت و سازهای شهری و تخریب بناهای مختلف از وسعت مجموعه گلستان کاسته شده است؛ اما باز هم ساختمان های متعددی را می توانید در آن ببینید؛ بناهایی که موزه های جالب توجهی به شمار می روند. در ادمه همراه مان باشید تا سری به بخش های مختلف این مجموعه بزنیم. البته این تنها یک معرفی اجمالی از هر یک از این بناهاست و در مطالبی دیگر شرح مفصلی از آنها را خواهید خواند:

۱- محوطه مجموعه

در گلستان، این تنها بناهای مجموعه برای بینندگان جذاب نیستند؛ فضای مجموعه با درختان سر به فلک کشیده و استخر و فواره ها محیطی متفاوت را پیش روی شما قرار می دهد. جایی که سوژه های عکاسی برای دوست داران این هنر فراوانند. از کاشی کاری های رنگارنگ گرفته تا رقص آب در استخر و تک تک گذرگاه ها، همه و همه می توانند توجه شما را به خود جلب کنند. بهتر است یکراست به سراغ ساختمان ها نروید و یک دل سیر در محوطه بچرخید. با این کار هم از تماشای نمای ساختمان ها بی نصیب نمی مانید و هم حال خوشی را به خودتان هدیه می دهید. بازارچه کوچکی نیز در نزدیکی در ورودی برپاست که شما را به دنیای رنگین صنایع دستی می برد و یادگاری های خوبی را می توانید از آنجا تهیه کنید.کاخ گلستان

۲- شمس العماره | نماد کهن تهران

اینکه چه بنایی را اول ببینید و نوبت های بعدی را به کدام ساختمان ها بدهید، دست خودتان است. چرا که در محوطه کاخ گلستان مسیرِ بازدید از پیش تعیین شده ای وجود ندارد؛ اما ما در ابتدا شما را به دیدن گل سرسبد این مجموعه دعوت می کنیم؛ ساختمانی که پیش از ساخته شدن سردر باغ ملی، نماد پایتخت به شمار می رفت و هنوز هم به عنوان یکی از نمادهای تهران قدیم شناخته می شود. شمس العماره یکی از بناهای مرتفع و مشخص و جالب تهران قدیم است . گویا ناصرالدین شاه قبل از سفر اروپا بر اثر دیدن تصاویر بناها و آسمان خراشهای کشورهای غربی تمایل پیدا می کند بنای مرتفعی نظیر بناهای فرنگستان در پایتخت ممالک محروسه خود ایجاد نماید تا از بالای آن خود و زنانش بتوانند منظره شهر تهران و دورنمای اطراف را تماشا کنند .شمس‌العماره
شاه در حدود سال ۱۲۸۲ ه.ق این قصد خود را با دوستعلی خان نظام الدوله معیرالممالک در میان می نهد و او را برای ساختن چنین بنائی در سمت شرقی ارگ سلطنتی مامور می کند. معیرالممالک بزودی بوسیله استادان و معماران ماهر آن زمان مانند علی محمد کاشی طرح عمارت را ریخته و پی کنی آنرا شروع می کند. ساختمان آن پس از دو سال یعنی در سال ۱۲۸۴ ه.ق بپایان می رسد و آنرا شمس العماره نامیده تاریخ بنایش را بحساب جمل “کاخ شاهنشاه” می یابند.شمس‌العماره

بنایی مرتفع و جالب توجه که به عنوان یکی از شاخص‌ترین بناهای کاخ گلستان و برجسته ترین ساختمان ضلع شرقی مجموعه از آن یاد می شود. ساخت این ساختمان از فرنگ‌گردی های ناصرالدین شاه نشات می گیرد؛ او که قبل از سفر به اروپا مدهوش تصاویر بناها و آسمان خراش های کشورهای غربی شده بود هوس داشتن یک بنای مرتفع نظیر بناهای فرنگستان در پایتخت به سرش زد. او خیال داشتن ساختمانی را داشت که خودش و زنانش بتوانند بر فراز آن منظره شهر تهران و دورنمای اطراف را نظاره کنند. همین رویا که شاید شنیدنش خنده را بر لبان تان بیاورد، باعث شکل گیری یکی از سازه های نمادین تهران قدیم شد.

شاه در حدود سال ۱۲۸۲ هجری قمری با دوستعلی خان نظام الدوله معیرالممالک -خزانه‌دار و رییس ضرابخانه وقت- مشورت کرد و از رویایش سخن گفت؛ البته این مشورت بیشتر شبیه دستور بود چرا که او مکان تحقق این رویا را هم انتخاب کرده و سمت شرقی ارگ سلطنتی را برای آن در نظر گرفته بود. کار ساخت بنا ۲ سال به طول انجامید و در ۱۲۸۴ هجری قمری به پایان رسید. ساختمان از حیث بلندی، تزیینات و طراحی بسیار چشمگیر بود و با ۵ طبقه و ۳۵ متر ارتفاع بلندترین ساختمان آن دوره در تهران به شمار می رفت. شمس العماره اولین ساختمانی بود که از فلز در ساختش استفاده شد و همین امر تحولی در ساخت و ساز نیز به شمار می آمد. مخارج ساخت این بنا به همراه تهیه وسایل به چهل هزار تومان رسید.شمس‌العماره

نمی توان منکر زیبایی های نمای ساختمان شد؛ اما آرایش داخلی آن نیز در نوع خود بی نظیر است. آینه کاری ها و نقاشی ها و گچ بری ها، این ساختمان را به اثری شکوهمند تبدیل کرده اند که همه را انگشت به دهان می گذارد.

۳- ایوان تخت مرمر | قدیمی ترین بخش مجموعه

حالا نوبت می رسد به قدیمی ترین بنای مجموعه که ایوان تخت مرمر، ایوان دارالاماره یا دیوانخانه نام دارد و ساخت آن را به دوران کریم خان زند نسبت می دهند.ایوان مرمر

ایوان یا تخت، جایگاهی است که مراسم سلام و بارعام در مقابل آن برگزار می شده است. مراسم سلام، تشریفاتی با حضور شاهزادگان و صاحب منصبان است که در دوران قاجار به مناسبت های مختلف از جمله نوروز آن را برپا می کردند. در مراسم بارِ عام نیز شاه و درباریان به گروهی از مردم اجازه دیدار با خودشان را می دادند.

در دوران قاجار، اینجا محلی برای حضور شاهان و دادن شادباش به مردم در مناسبت های مختلف بود. ساختمان این عمارت دو بار با تغییرات اساسی مواجه شد؛ یکی در سال ۱۲۰۶ در جریان لشگرکشی آقامحمدخان به شیراز روی داد. او قصر وکیل را نابود کرد و پرده‌های نقاشی و آینه‌های قدی، مرمرها، ستون های بلند و درهای خاتم کاری آن را به تهران منتقل کرد. به دستور او این قسمت ها در ایوان دیوان خانه نصب شدند. برای کارگذاری ستون ها سقف بنا را بلندتر کردند و مجبور شدند برای باقی تغییرات بعضی طاقچه‌ها و طاق نماها را پر کنند. در دوران ناصرالدین شاه و در سال ۱۳۰۰ هجری قمری خرابی‌هایی در ساختمان ایوان به وجود آمد و بهانه ای برای تغییرات چشمگیر شد. امروزه این ایوان جلوه گاه گچ بری، سنگ تراشی، خاتم کاری، آینه کاری و منبت و مشبک است و بسیار چشم نواز به نظر می رسد.ایوان مرمر

آنچه که این ایوان را جالب توجه تر می کند وجود تختی مرمرین در آن است که در پی دستور فتحعلی شاه در سال ۱۲۲۱ هجری قمری ساخته شد. او به حجاران وسنگ تراشان معروف اصفهانی دستور داد تا تختی از سنگ مرمر زرد یزد بسازند و آن را در ایوان نصب کنند. ۶۵ قطعه مرمر بزرگ و کوچک در این تخت به کار رفت، طراحی آن را میرزابابای شیرازی نقاش باشی انجام داد و سرپرستی حجاری نیز بر عهده استاد محمدابراهیم اصفهانی بود.ایوان مرمر

تخت به گونه ای طراحی شده که گویی تداعی کننده تخت حضرت سلیمان است که بر روی دوش دیوان و پریان قرار داشت. این اثر از چهار طرف بر دوش ۳ دیو و ۶ فرشته یا انسان قرار گرفته است و از کف ایوان حدود یک متر ارتفاع دارد. اژدها و دو شیر نیز از دیگر حجاری های این تخت هستند و ابیاتی از ملک الشعراء در مدح فتحعلی شاه و وصف تخت مرمرنیز بر روی آن به چشم می خورد.

۴- خلوت کریمخانی | محل پایمال شدن استخوان های کریم خان

در گوشه شمال غربی محوطه گلستان بنایی سرپوشیده به صورت ایوانی سه دهنه قرار دارد که با ستون های برافراشته اش جلب توجه می کند. نامش جلوخان یا خلوت کریمخانی است و زیبایی خاصی دارد. در وسط این قسمت حوض جوشی دیده می شود که در گذشته آب قنات شاه از میان آن بیرون می آمد و در باغ های سلطنتی جریان می یافت.تخت کریمخانی

این بنا از دو نظر اهمیت بسیار دارد؛ یکی تاریخ بنای آن که به زمان کریمخان باز می گردد و دیگری به دلیل رفتار سنگ دلانه آقا محمدخان قاجار با استخوان های پوسیده کریمخان زند در این محل.

موسس سلسله قاجاریه در سال ۱۲۰۶ هجری قمری بقایای جسد کریمخان زند را از دل خاک شیراز بیرون آورد و به تهران منتقل کرد. او این استخوان ها را در زیر پله های خلوت کریمخانی به خاک سپرد. اینجا در آن زمان محل عبور و مرور روزانه شاه بود و او با لگد کوب کرد این مکان احساس خرسندی می کرد!تخت کریمخانی

ناصرالدین شاه این مکان را به محوطه کوچکی به نام حیاط کریمخانی تبدیل کرد و در این گوشه دنج به استراحت می پرداخت و قلیان می کشید. پهلوی اول به محض روی کار آمدن (بهمن ماه ۱۳۰۴ ه.ش) دستور شکافتن پله های سمت راست بنا را داد تا استخوان های کریمخان را بیابد و آنها را به مکانی مناسب انتقال دهد. کارگران پس از چندی استخوان ها را یافتند و آنها را به قم انتقال دادند.تخت کریمخانی

آنچه که امروز به خلوت کریمخانی اهمیتی دوچندان بخشیده، وجود دو اثر ارزشمند در آن است:

سنگ مزار ناصرالدین شاه که در آستانه مبارکه عبدالعظیم و بر روی مزار وی قرار داشت و در اوایل انقلاب اسلامی ایران آن را به کاخ گلستان منتقل کردند و بعد از ۱۷ سال در خلوت کریم خانی نصب شد. این سنگ ۲۴۹*۱۳۱ سانتی متر است و تصویر ناصرالدین شاه ظاهرا در اندازه طبیعی بر آن نقش بسته است و شمشیری نیز در دست وی دیده می شود.تخت کریمخانی

تخت فتحعلی شاهی که از جنس مرمر بوده و با توجه به مستندات تاریخی، در دوره قاجار در قسمت دیگری از کاخ بوده و در دوره پهلوی دوم به این مکان انتقال پیدا کرده است. اشعار پیرامون تخت تعلق آن را به زمان فتحعلی شاه را تایید می کنند.

۵- تالار اصلی

یکی از قسمت هایی که بازدید از آن شما را حیرت زده می کند، بخشی است که با نام تالار اصلی شناخته می شود و قسمت های زیر را در خود جای داده است:

۵-۱- تالار سلام یا اتاق موزه

در ضلع شمال غربی باغ گلستان و کمی آن طرف تر از خلوت کریمخانی به ساختمانی می رسیم که در آغاز با هدف ایجاد موزه ساخته شد و اتاق موزه نام گرفت. البته نخستین موزه سلطنتی و دولتی ایران توسط ناصرالدین شاه و در بنایی بین شمس العماره و گوشه شمال شرقی باغ شکل گرفت؛ اما هوس های فرنگی این شاه باعث شد تا با دیدن موزه ها و گالری ها بزرگ کشورهای غربی، دلش موزه ای شبیه به موزه های اروپایی بخواهد تا پز آن را در ارگ سلطنتی بدهد. همین خواسته او به تخریب عمارات قدیمی سمت شمال باغ گلستان منجر شد و اتاق موزه و سرسرا و حوضخانه و …. به وجود آمدند که هنوز هم می توان آنها را در مجموعه دید.تالار سلام

ساخت بنای تالار موزه و دیگر قسمت های آن در سال ۱۲۹۳ هجری قمری پایان یافت؛ اما آراستن تالار و چیدن اشیا و آثار و نصب تابلوها و … تا سال ۱۲۹۶ هجری قمری به طول انجامید. گفته می شود ناصرالدین شاه در تنظیم موزه و تعیین محل اشیا و آثار و جواهرات نیز شرکت داشته و بارها در آرایش تالار اظهار نظر کرده است. می گویند یکی از سرگرمی های او طراحی ترتیب موزه و به خصوص جواهرات آن بوده است.تالار سلام

بنجامین، نخستین سفیر آمریکا در ایران در کتاب خود به نام ایران و ایرانیان که به توصیف وضعیت کشورمان در فاصله سال های ۱۳۰۰ هجری قمری تا ۱۳۰۱ هجری قمری می پردازد، چنین توصیفی را از این تالار ارایه می دهد:

… عالی ترین قسمت عمارات سلطنتی ناصرالدین شاه همان تالار سلام است که از نظر ابعاد و جلال و شکوه خود یکی از عالی‌ترین تالارهای دنیاست…تالار سلام

بعدها اتاق موزه با عنوان تالار سلام نیز شهرت یافت چرا که مراسم سلام در آن برپا می شد و به واسطه میزبانی از مراسم تاجگذاری پهلوی ها عنوان تالار تاجگذاری را نیز به خود گرفت.

 تالار آینه

در غرب تالار سلام و چسبیده به آن یکی از تالارهای مشهور مجموعه گلستان به نام تالار آینه قرار دارد که همزمان با تالار سلام به عنوان بخشی از ساختمان موزه ساخته شد. در ابتدا این بخش را به محلی برای نمایش تخت طاووس و تاج کیانی اختصاص دادند؛ اما امروزه آنچه باعث شهرت این تالار شده تابلوی رنگ و روغن مرحوم میرزا محمد خان کمال الملک غفاری است که شکل تالار را در سال ۱۳۰۹ هجری قمری و در نهایت شکوه نشان می دهد.تالار آیینه

ساخت ساختمان این تالار در حدود سال ۱۲۹۴ هجری قمری پایان یافت؛ اما تزیینات و آینه کاری ها و گچ بری های آن تا سال ۱۲۹۹ هجری قمری به طول انجامید.

تالار عاج

کمی آن طرف تر از تالار آینه تالار یا عمارت تاج را می بینیم. تاریخ ساخت این تالار و حوضخانه زیر آن مشخص نیست؛ اما شواهد حاکی از ساخت آن قبل از تالار سلام و تالار آینه هستند.تالار عاج

تابلوی آبرنگ محمود خان ملک الشعرا از وضع نمای بیرونی تالار در سال ۱۲۸۶هجری قمری حکایت از زیبایی آن دارد. از روی تصویر می توان دریافت که بنا دارای سه ارسیِ سه دریِ بزرگ و ایوانی با شش ستون ظریف بوده ویک راه پله از سمت غرب داشته است. تالار ظروف

تالار ظروف بخشی است که در سال ۱۳۴۴ خورشیدی بر روی بقایای عمارات قاجاری ساخته شد و در آن برخی از هدایای سلاطین اروپایی به شاهان قاجار به نمایش درآمدند.تالار ظروف

از جمله ظروف این تالار می توان به این موارد اشاره کرد:

سرویس چینی مربوط به جنگ های ناپلئون بناپارت

سرویس اهدایی نیکلای اول امپراتور روسیه

سرویس جواهرنشان اهدایی ملکه ویکتوریا

سرویس ساخته شده از سنگ گرانبها مالاشیت اهدایی الکساندر سوم

سرویس چینی اهدایی ویلهلم به ولیعهد وقت دولت ایرانتالار ظروف

۶- تالار برلیان

در شرق تالار عاج، چند تالار و اتاق زیبا وجود دارد که آینه کاری های فراوان، چلچراغ ها، سر بخاری ها و پله ها و سرسراهای متعدد در آن به چشم می خورد. این قسمت به تالار برلیان شهرت دارد و در ارتفاعی پایین تر از تالار عاج واقع شده است.تالار برلیان

پیش از آنکه تالار برلیان در اینجا شکل بگیرد کاخ یا تالار بلور در این نقطه قرار داشت که از بناهای دوران فتحعلی شاه به حساب می آمد. در مورد این بنا اطلاعات زیادی موجود نیست و تنها در کتاب ها و نوشته ها نام و اشاره ای مختصر به آن به چشم می خورد؛ حتا تصویری نیز از تالار بلور وجود ندارد. این تالار تا سال ۱۳۰۰ هجری قمری هنوز هم وجود داشته است چرا که اشاراتی به آن در منابع تاریخی وجود دارد.

در زمان ناصرالدین شاه این تالار به دلیل فرسودگی تخریب و به جای آن تالار برلیان ساخته شد. کف این تالار را بر روی پی های همان تالار بلور بنا کردند و به همین دلیل نتوانستند کف آن را هم تراز با دیگر تالارها بسازند.تالار برلیان

این تالار در زمان مظفرالدین شاه مورد مرمت قرار گرفت و بر شکوه و تزیینات آن افزوده شد. تابلو رنگ و روغنی از تالار برلیان پیش از تعمیرات و تغییرات عهد مظفرالدین شاه موجود است که در تالار سلام می توانید آن را ببینید. در زمان ناصرالدین شاه این تالار محل نگهداری هدایای پادشاهان دولت‌های خارجی بود و در زمان پهلوی به محل پذیرایی و برپایی مهمانی های رسمی دربار تبدیل شد.

۷- عمارت بادگیر

یکی از بناهایی که با قدم گذاشتن به درون آن، نفس در سینه تان حبس می شود، عمارت بادگیر است که در ضلع جنوبی باغ گلستان قرار دارد. این بنا در زمان فتحعلی شاه ساخته شد؛ اما در زمان ناصرالدین شاه تغییرات عمده ای در آن صورت گرفت و به شکل امروزی در آمد. تابلوهای آبرنگ محمود خان ملک الشعراء از آثاری هستند که این تغییرات را به خوبی نشان می دهند. این آثار زیبا در سال های ۱۲۷۸ و ۱۲۸۱ ه.ق از عمارت بادگیر تصویر شده اند و در مقایسه با تصاویر امروزی تر، می توان تغییرات را به خوبی متوجه شد.عمارت بادگیر

گوشواره های زیبا و بالاخانه ها و دهلیزها از جمله بخش های این بنا هستند و ارسی ها و ستون ها زیبایی خاصی به آنها بخشیده اند. نقاشی، زرنگاری، آینه کاری، گچ بری، منبت کاری و مرمر در سراسر عمارت به کار رفته است و به همین دلیل آن را یکی از ساختمان های جالب توجه و پرکار ارگ سلطنتی در آن زمان می دانند. تالار شاه نشین این بنا شاهکاری کم نظیر به شمار می رود و این تزیینات در آن به کار رفته اند: نه ارسی، دو ستون گچی مار پیچ نقاشی شده به سبک زندیه، ازاره های مرمرین نقاشی شده، کفپوش معرق هفت رنگ با طرح بته جقه و زرد رنگ، آینه کاری و نقاشی دیوارها و سقف.عمارت بادگیر

۸- عکسخانه | حوضخانه عمارت بادگیر

در زیر عمارت بادگیر حوضخانه ای وجود دارد که در چهار گوشه آن چهار بادگیر بلند از کاشی های معرق آبی و زرد و سیاه به چشم می خورد. هوای حوضخانه و تالار و اتاق ها توسط همین بادگیرها خنک می شود. پادشاهان قاجار اگر در تابستان تهران بودند و به ییلاق خاصی نمی رفتند، اوقات خود را در این حوضخانه می گذراندند. در میان این فضا حوضی قرار دارد که در گذشته آب به آن وارد می شد؛ اما امروزه به دلیل جلوگیری از آسیب رطوبت به بنا، راه ورود آب به آن را مسدود کرده اند.عمارت عکاسخانه

حالا حوضخانه میزبان موزه عکسخانه است که در آن می توانید مجموعه ای از عکس های دوره قاجار و وسایل عکاسی آن زمان را ببینید. عکس هایی را در این مجموعه می بینید که دست خط ناصر الدین شاه را بر روی خود دارند. این شاه به عکاسی علاقه فراوان داشت و به همین دلیل تصاویر زیادی را ثبت می کرد. مجموعه عکس های این بخش از کاخ گلستان دومین مجموعه بزرگ بعد از مجموعه سلطنتی انگلیس به شمار می رود.عمارت عکاسخانه۹- حوضخانه تالار سلام

در حوضخانه تالار سلام می توانید دو مجموعه از اشیا را ببینید:

نگارخانه

نگارخانه نام موزه ای در مجموعه گلستان است که در بخشی از حوضخانه یا طبقه تحتانی اتاق موزه، تالار سلام یا تاجگذاری می توانید آن را ببینید. ماجرای ایجاد حوضخانه و شکل و شمایل امروزی آن به سفر اول فرنگستان ناصرالدین شاه قاجار به اروپا باز می گردد که در ۱۲۵۲ خورشیدی رخ داد. او با بازدید از آن کشورها، عزم خود را برای ایجاد تغییرات در ارگ سلطنتی جزم کرد. رویای او با اتمام عملیات معماری بخش هایی چون تالار سلام، تالار آینه و سرسرا و حوضخانه های مربوط به واقعیت پیوست.عمارت عکاسخانه

موزه نگارخانه ۲ بخش را در خود جای داده است:

بخش جنوبی که قسمتی از حوضخانه تالار موزه بوده و در طول زمان چنین کارکردهایی داشته است: انبار تالار موزه، نمایشگاه، دفتر صاحب جمع اموال و تلفنخانه. این بخش امروزه به نمایش پرده های نقاشی همچون آثاری از میرزا بابا نقاشباشی شیرازی، مهر علی، احمد، اسماعیل جلایر، علی اکبر خان مزین الدوله، ابوالحسن ثانی و …. اختصاص دارد که همگی متعلق به دوران پیش از قاجار هستند.عمارت عکاسخانه

بخش شمالی که در زمان پهلوی دوم به عنوان مقر پاسدارخانه گارد سلطنتی احداث شد و امروزه آثار نقاشان متاخر دوران قاجار را در خود دارد که برخی از هنرمندان آثار آن عبارتند از: محمود خان صبا، محمد غفاری کاشانی (کمال الملک)، میرزا مهدی خان (مصورالملک)، آقا میرزا موسی و …عمارت عکاسخانه

مجموعه این دو بخش در اواخر سال ۱۳۷۴ خورشیدی به یکدیگر مرتبط شدند و پس از مرمت در اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۶ خورشیدی به عنوان نگارخانه بازگشایی شدند.

موزه مخصوص

قسمتی از حوضخانه تالار سلام نیز به موزه مخصوص اختصاص دارد. این بخش از زمان پهلوی دوم به تزیینات گچ بری مزین شد و از آن پس عنوان موزه مخصوص را بر آن نهادند. در این موزه می توانید نفیس ترین آثار به جای مانده از شاهان قاجار را ببینید؛ بخشی از این اشیا جزو مجموعه آثاری بودند که روزگاری در اتاق موزه ناصرالدین شاه نگهداری می شد. این اشیا یا از دوره های پیشین به دست قاجارها رسیده یا از طرف پادشاهان و هنرمندان هم عصر خویش به ایشان تقدیم شده اند و برخی از آنها را نیز خودشان و یا اطرافیان شان خریده اند.عمارت عکاسخانه

۱۰- موزه مردم شناسی | کاخ ابیض

در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه بود که سلطان عبدالحمید -پادشاه عثمانی- مقداری اثاثیه گران قیمت را برای شاه ایران فرستاد که در میان آنها این وسایل دیده می شد:

چند دست مبل استیل لوئی شانزدهم، پرده های مخملی، دو قطعه آینه با قاب و پایه ها، مجسمه های برنزی و مطلای زیبا و چند قطعه قالی بافت ترکیهموزه ابیض

در آن هنگام تمام کاخ ها در اوج شکوه و زیبایی بودند و هیچ کدام شان جایی برای وسایل جدید نداشتند. همین بهانه ای شد که شاه در گوشه جنوب غربی محوطه گلستان کاخ جدیدی را برای این وسایل بسازد. می گویند ناصرالدین شاه نقشه کاخ جدید را خودش کشید و ابعاد تالار بزرگ آن را بر اساس عرض و طول بزرگترین قالی سلطان تعیین کرد.موزه ابیض

وقتی ساخت این کاخ به پایان رسید، ناصرالدین شاه که مدهوش معماری اروپایی بود آن را به رنگ سفید آراست و حتا در پله ها نیز از مرمر سفید و رگه دار استفاده کرد. همین بهانه ای شد تا بنای تازه ساخت قصر ابیض نام بگیرد.

با جای دادن وسایل، تالاری با شکوه و مناسب برای پذیرایی شاهان در بنا به وجود آمد که آن را تالار عبدالحمید نام نهادند. کاخ به محل اشتغال صدر اعظم ها، رییس الوزراها و نخست وزیرهای دولت های بعد تبدیل شد و در سال ۱۳۳۲ خورشیدی آن را به هنرهای زیبای کشور اختصاص دادند. این بنا پس از تعمیرات مختصر به محلی برای تشکیل نمایشگاه های موقتی و مرکز فعالیت های اداره کل موزه ها و فرهنگ عامه بدل شد و در سال ۱۳۴۷ موزه مردم شناسی را در آن برپا کردند.موزه ابیض

این موزه مردم شناسی یکی از قدیمی ترین و غنی ترین موزه های مردم شناسی در سطح کشور به شمار می رود و در آن علاوه بر پوشاک مناطق مختلف ایران، پوشش مردان و زنان قاجار را نیز می توانید ببینید.

 ۱۱- تالار الماس

در قسمت جنوبی محوطه باغ گلستان و بعد از عمارت بادگیر یکی از قسمت های قدیمی و کهن ارگ سلطنتی به چشم می خورد که با نام تالار الماس شناخته می شود.تالار الماس

بنیان این تالار به زمان فتحعلی شاه باز می گردد؛ اما ناصرالدین شاه نیز تغییراتی در ظاهر و تزیینات آن داده است. آینه کاری های داخلی بنا باعث شده تا نام الماس را برایش برگزینند. یک تالار بزرگ و اتاق های گوشواره، دهلیزها، بالاخانه ها و پستوهای متعدد، قسمت های مختلف این بنا را تشکیل می دهند. در زیر این تالار نیز حوضخانه یا زیرزمین بزرگی ساخته اند.تالار الماس

قدیمی ترین اثر در این تالار مقرنس های آینه کاری شده هستند که در ایوانچه سمت جنوبی تالار قرار دارند.

بناهایی که دیگر وجود ندارند

علاوه بر بناهایی که امروزه در معرض بازدید قرار دارند، این مجموعه ساختمان هایی را نیز در خود داشته که دیگر اثری از آنها دیده نمی شود. برخی از مهم ترین این بناها عبارتند از:

۱- تکیه دولت

در حدود سال ۱۲۸۴ هجری قمری به فرمان ناصرالدین شاه و همراهی دوستعلی خان معیرالممالک (سرپرست ضرابخانه) هزینه ای بالغ بر سیصدهزار تومان طی مدت حدود ۵ سال صرف ساخت بنایی به نام تکیه دولت شد. در زمان احداث این تکیه، تهران حدود ۵۰ تکیه داشت؛ اما نوع معماری تکیه دولت آن را از دیگر همتایانش متمایز می کرد. تکیه دولت

یحیی ذکا در کتاب تاریخچه کاخ گلستان و ابنیه سلطنتی، علل ساخت تکیه دولت را این گونه توضیح می دهد:

معتبرترین و وسیع ترین تکیه های تهران که تعزیه های دولتی در آن برگزار می شد، تکیه «حاج میرزا آغاسی» (تکیه دولت قدیم) بود که تکیه «عباس آباد» نیز نامیده می شد. استقبال شدید مردم به خصوص زنان از نمایش های مذهبی، همچنین تنگی و کوچکی فضای تکیه عباس آباد، لاجرم ازدحام و ناراحتی تولید می کرد و کار اجرای شبیه گردانی را مختل می ساخت و اقتضای زمان و اوضاع نیز تکیه بزرگتر و وسیع تری را طالب بود، از این رو ناصرالدین شاه ضمن دادن دستور شروع بنای شمس العماره، امری نیز برای ایجاد تکیه بزرگی در داخل ارگ سلطنتی به دوستعلی خان معیرالممالک صادر کرد.تکیه دولت

این بنا را در ضلع جنوب شرقی باغ گلستان و در جنوب غربی شمس العماره ساختند. البته در مورد موقعیت دقیق تکیه دولت، هنوز هم اتفاق نظری وجود ندارد و تفاوت هایی جزیی در میان اظهارات کارشناسان دیده می شود.

برخی محققان خارجی معماری تکیه دولت را برگرفته از تماشاخانه ها و آمفی تئاترهای غربی دانسته اند. البته این مساله خود در هاله ای از ابهام است چرا که سفر اول ناصرالدین شاه به اروپا در سال ۱۲۹۰ هجری قمری صورت گرفت در حالی که طبق اسناد تاریخی، تکیه دولت طی سال های ۹۰ – ۱۲۸۴ هجری قمری ساخته شده است. سایر پژوهشگران ساختمان تکیه دولت را برگرفته از طرح میدان ها و برخی کاروانسراها و تکایا می دانند.

شکل کلی بنای تکیه دولت از نمای بیرونی شبیه به منشوری ۸ ضلعی بود و در داخل به صورت یک استوانه کامل با قطر میانی حدود ۶۰ متر دیده می شد. ارتفاع حدود ۲۴ متر و مساحت تقریبی ۲۸۲۴ مترمربع و گنجایش حدود ۲۰ هزار نفر از دیگر مشخصات این بنا هستند. پی بنا سست بود و از همان ابتدا مشکل استحکام داشت.

مراجعان می توانستند از سه در وارد این تکیه شوند:

ورودی اصلی و بزرگ در ضلع شرقی تکیه برای مردان، با دری دو لنگه و سردری جناغی

ورودی ضلع غربی برای زنان، از سمت میدان ارگ با سردر جناغی و شش مناره کوچک در دو طرف

ورودی شاه که راهروی پر پیچ وخم و تاریکی بود و قسمت شاه نشین تکیه را به ضلع جنوبی کاخ گلستان وصل می کرد.

پس از مشروطه، تکیه دولت با تاثیر فرهنگ و هنر غرب بر کشور و پیدایش نمایش های جدید در ایران، ارزش خود را از دست داد. گاهی مراسمی غیر از اجرای تعزیه در این بنا برگزار می کردند که از جمله آنها می توان به برگزاری «نمایشگاه امتعه وطنی» و تشکیل «مجلس موسسان» اشاره کرد. تکیه دولت، بزرگترین نمایشخانه ایران بود که پس از سال ها متروکه ماندن در ۱۳۲۵ خورشیدی برای ساخت شعبه بانک ملی در بازار تخریب شد.تکیه دولت

۲- عمارت خروجی

در زمان گذشته عمارت بزرگی متصل به ضلع شمالی شمس العماره وجود داشت که باغ گلستان را به دو قسمت تقسیم می کرد و با عنوان عمارت خروجی شناخته می شد.

ساخت این بنا در زمان آقا محمدخان آغاز شد و در عهد فتحعلی شاه به پایان رسید. این قصر از شرق به غرب چنین قسمت هایی را در بر داشت: اتاق موزه، تالار آینه گلستان، صندوق خانه و رخت دار خانه سلطنتی

ناصرالدین شاه که پس از بازگشت از یکی از سفرهایش به اروپا هوس داشتن موزه بزرگی به سرش زد این بنا را در سال ۱۲۹۶ هجری قمری ویران کرد. محل بنا به استخر بزرگی تبدیل شد که استخر جلوی عمارت بادگیر و شمس العماره و استخر جلوی تالار آینه جدید را به هم مرتبط می کرد. البته این استخر نیز دوامی نداشت و در اوایل سلطنت پهلوی اول آن را پر کرده و به فضای سبز اختصاص دادند.

نام کاخ گلستان هم از نام اتاق یا تالار گلستان فتحعلی شاهی در عمارت خروجی آمده است و کم کم کل مجموعه به این نام معروف شد.

۳- اندرون و خوابگاه ناصری

چند در و دالان باریک در شمال مجموعه گلستان وجود داشت که آن را به حرم خانه که به اندرون و فرح آباد نیز شهرت داشت، مرتبط می کرد. پیش از سلطنت ناصرالدین شاه عمارت اندرون شامل ساختمان ها و اتاق ها و تالارهای دوران فتحعلی شاه می شد و علیرغم وسعت کم، نمای زیبایی داشت.خوابگاه ناصری

ناصرالدین شاه در اوایل سلطنتش دست به تغییرات بسیاری در مجموعه زد. زن های حرم سرای وی روز به روز زیادتر می شدند و به دلیل کمبود جا او دستور به گسترش اندرون داد. در سال ۱۲۹۹ هجری قمری تمام بناها تخریب شد و ساختمانی تازه سر از مجموعه درآورد. در سال ۱۳۰۳ هجری قمری خود ناصرالدین احداث اه نیز اکاخی را در این قسمت درخواست کرد. بنای دلخواه او به سبک اروپایی و از روی کاخ دولمه باغچه سلطان عثمانی ساخته شد و نام خوابگاه ناصری را به خود گرفت. عمارت اندرون و متعلقاتش را در زمان پهلوی اول به دلیل آنکه شاه آن را نشانه شهوت رانی شاهان می دانست، تخریب کردند و ساختمان های وزارت دارایی را به جای آن نشاندند.خوابگاه ناصری

اندرونی کاخ گلستان حیاط بزرگ و مستطیل شکل داشت که در هر چهار طرف دو طبقه ساختمان به چشم می خورد. اطراف حیاط اصلی چندین حیاط کوچکتر بنا کرده بودند که هر کدام به یکی از زنان شاه تعلق داشت. دیوار بلند ۷ یا ۸ متری حیاط‌های کوچک اطراف را از فضای بیرون قصر جدا می ساخت. خوابگاه ناصری ساختمانی مربع شکل بود که در وسط حیاط خودنمایی می کرد. این کاخ اتاق ها، سرسراها و پلکان‌های زیبایی داشت و بر روی دیوارها و کتیبه‌های آن نقوش زیبا و نقاشی های چشم نوازی کشیده شده بود.

معماری کاخ گلستان

گلستان در واقع یک مجموعه تاریخی است که چندین کاخ و تالار سلطنتی را شامل می شود که همگی درون یک باغ قرار گرفته اند. این مجموعه نکات معماری جالب توجهی را به ما یاد آور می شود:

تلفیق سبک ایرانی و اروپایی

کارشناسان اهمیت این بنا را در دو چیز می دانند:

۱- معماری این مجموعه نشانی از دوران تحول معماری ایرانی و انتقال در آن است. در این دوران معماری بومی ایران تحت تاثیر مراودات سیاسی، تجاری و فرهنگی با کشورهای اروپایی قرار گرفت و از معماری نئوکلاسیک اروپا الگوبرداری کرد. تاثیری که همه چیز را از معماری و عناصر وابسته به آن گرفته تا خصوصی ترین جنبه ها مانند پوشش زنان حرم و … را دگرگون کرد. نتیجه این اتفاق به وجود آمدن سبکی نو بود که از آن با عنوان مکتب معماری تهران یاد می شود.

۲- کاخ گلستان را نمی توان صرفا یک سازه معماری دانست. این مجموعه گنجینه ارزشمندی از آثار تاریخی ایران و جهان به شمار می رود و همین امر این مجموعه را از همتایان ایرانی اش در فهرست میراث جهانی یونسکو متمایز می کند. تا پیش از ثبت این اثر تنها بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی بود که برخی اشیای نفیس تاریخی را در خود داشت.کاخ گلستان

در اینجا به معماری این مجموعه می پردازیم که بسیار جالب توجه است. معماری کاخ گلستان حرفه ای و چشم گیر است و با سبک ها و نقش و نگارهای اروپایی و ادغام آن با هنر ایرانی نگاه هر بیننده ای را به خود خیره می کند.

این مجموعه طوری طراحی و ساخته شده که در زمان قاجار، هم برای حکمرانی و اقامتگاه سلطنتی به کار می رفته و هم حکم محلی برای تعلیم و تربیت هنرمندان و معماران را داشته است. این مجموعه را می توان مکانی برای تولید هنر در قرن نوزدهم برشمرد و آن را مهم ترین مرکز هنری قاجار دانست. زبان معماری و هنر دکوراسیون بی بدیل قاجاری به ویژه در دوران ناصر الدین شاه را می توان به خوبی در این مجموعه دید. گلستان، اثرپذیری ایرانیان از هنر اروپا را نشان می دهد و حکایت ادغام هر دو سبک توسط ایرانیان را روایت می کند. هنرمندان ایرانی به خوبی توانسته اند از پس برداشتن یک گام بزرگ به سمت مدرنیته برآیند و برای همسو شدن با آن شاهکاری چنینی را خلق کنند؛ اثری که از آرزوهای ناصرالدین شاه بود و با ترور او برای همیشه ناتمام ماند.کاخ گلستان

کاشی کاری بی بدیل

کاشی‌کاری از هنرهای چشم نواز کشورمان است که یکی از بهترین نمونه های آن را می توانید در کاخ گلستان ببینید. در کاخ گلستان می توان تزیینات متععدی را دید که در میان آنها کاشی کاری بخش قابل ملاحظه ای را به خود اختصاص داده است. کاشی های این مجموعه دارای مضامین متنوعی هستند که عبارتند از: اساطیری، شکار و شکارگاه، رزم و نبرد، بزم، عاشقانه، منظره و دورنما و بناهای تاریخی، گیاهی و جانوری، پادشاهان، درباریان و کارگزاران حکومتی، مذهبی و …کاشیکاری

یکی از ویژگی های این کاشی کاری ها تاثیر عوامل متعدد در آنهاست که مهم ترین شان، گسترش ارتباط با دنیای غرب و غرب گرایی بیش از پیش حامیان هنر در آن دوران بوده است. تاثیر این مساله را می توان در موضوعات و حتا شیوه پیاده سازی کاشی کاری ها و شکل گیری نقش ها نیز مشاهده کرد. به طور کلی می توان موارد تاثیرگذار در کاشی کاری این مجموعه را به این صورت عنوان کرد:

تاثیرپذیری و الگوبرداری از آثار و تصویرهای وارداتی غرب
تقلید از شیوه های کار نقاشان ایران که بر اساس اصول نقاشی غرب کار می کردند.
گرایش به مضامین ادبی
تاثیر صنعت چاپ سنگی
تاثیر فن عکاسیکاشیکاری
شاهان قاجار به ویژه ناصرالدین شاه، با سلیقه های شخصی، دنیای تصویرگری آن دوران را به سویی سوق دادند که به تدریج نقاشی ایران از جلوه های سنتی اش فاصله گرفت و تغییراتی چشم گیر در هنر ایران به وجود آمد. در این دوران باید به نقش دیدگاه ها و فعالیت های هنری افرادی همچون فرصت الدوله شیرازی، کمال الملک، صنیع الملک و … نیز توجه کرد که آثارشان الگویی برای هنرمندان دیگر بودند و آنها را به سوی غربی تر شدن سوق دادند. در نقش کاشی کاری های این مجموعه به خوبی می توان تاثیر نقاشان اروپایی به خصوص آثار نقاشان رنسانس و باروک را دید.کاشیکاری

نفوذ شیوه های غربی نوعی دوگانگی را در کاشی کاری مجموعه به وجود آورده است. به کارگیری شیوه های نقاشی غربی همچون سایه روشن کاری، حجم نمایی و طبیعت گرایی در کنار شیوه های سنتی تصویرسازی ایرانی نوعی ناهمگونی را نمایش می دهد. اصول نقاشی غرب به صورت ناقص و غیراصولی به کار گرفته شده اند و این امر حکایت از آن دارد که نگارگر یا این اصول را نمی دانسته و یا به خوبی آنها را بلد نبوده است.

ورود دستاوردهای جدید تمدن غرب از جمله صنعت چاپ سنگی و فن عکاسی نیز در شکل گیری نقوش کاشی کاری بی تاثیر نبودند. تعدادی از تصویرگران کتب چاپ سنگی در طراحی نقوش این مجموعه شرکت داشتند و امضای شخصی به نام مصطفی که از نامداران در این زمینه بود، در کاشی کاری ها به چشم می خورد. تصویرهای نسخه های چاپ سنگی در این دوره حکم الگویی برای کاشی کاران را داشته اند.کاشیکاری

از سوی دیگر توجه و علاقه ناصرالدین شاه به عکاسی از اشخاص، اماکن و سوژه های دیگر نیز تاثیر خود را بر این نقوش گذاشته است. تعداد قابل توجهی از کاشی کاری ها تصویرهایی از بناها و اماکن تاریخی ایران هستند؛ عکس هایی که به دستور ناصرالدین شاه در سفرهایش گرفته می شدند و یا حاکمان برای او می فرستادند.

گروهی دیگر از کاشی کاری ها نقوشی شبیه به آثار به جا مانده از دوران باستان را در خود دارند که نوعی حس ملی گرایی را نشان می دهد. جالب توجه ترین آنها نقوش تصاویر روی سکه های ایران باستان است.

بعضی دیگر از نقوش اسباب غربی و آداب و رسوم غرب را تداعی می کنند. نقش هایی مانند ناصرالدین شاه در حال گوش دادن به پیانو، نقشی از بالون و … از جمله این نقوش هستند.کاشیکاری

ورود کارت پستال ها، عکس ها و نقاشی های اروپایی نیز کم تاثیر نبوده اند. نقوش عمارت ها، بناها و چشم اندازهای غربی ناشی از همین الگوها هستند.

در بررسی مضامین نقش ها می توان اکثر آنها را ایرانی دانست که در دوره های پیشین هم کاربرد داشته اند. در عین حال موضوعاتی مانند منظره نگاری، نقش هایی از طبیعت بی جان، ثبت بناهای تاریخی و گزارش آنها، نمایش تفریحات معمول زندگی مانند بادبادک بازی، قدم زدن در سطح شهر یا در تفرجگاه ها و موارد چنینی، سابقه ای در هنر تصویری ما نداشته اند.

تنوع بسیار نقش ها، مضامین و حتا شیوه های اجرای کار باعث شده تا یکپارچگی کاشی کاری های دوران پیشینی مانند صفویه در تزیینات این مکان دیده نشود.

بیشتر رنگ به کار رفته در کاشی کاری های این مجموعه از رنگ های گرم انتخاب شده اند. این مورد و رفتن نقش ها به سمت طبیعت پردازی و واقع گرایی باعث شده تا نقوش کاشی کاری های گلستان فضایی زمینی را به تصویر بکشند؛ در حالی که هنر دوره های پیشین همچون صفویه جهان معنوی و فضاهای آرمانی را تداعی می کند. البته در اینجا هم می توان نشانه هایی از فضاهای غیرمادی و آرمانی را یافت مانند چهره های آرمانی نقش های انسانی که در برخی نقاط به چشم می خورند.کاشیکاری

به طور کلی می توان تکه تکه این کاشی کاری ها را مورد بررسی قرار داد و ساعت ها در موردشان حرف زد؛ اما آنچه مهم است جلوه بی بدیل هنر کاشی کاری ست که در این مکان فرصت حضور یافته و عاشقان هنر را به سوی خود می خواند…

آینه کاری چشم نواز

آینه‌کاری این هنر ایرانی و ابداع هنرمندان این مرز و بوم، نوعی تزیین داخلی ساختمان است که با چسباندن قطعه‌های کوچک آینه صورت می گیرد. شکل‌های هندسی و گل و بته‌های مختلف حاصل این هنرنمایی هستنند و جلوه ای متفاوت به ساختمان می دهند.

اگر در نمای بیرونی بناهای مجموعه گلستان کاشی کاری های رنگین هوش از سرتان می پرانند در داخل بناها مسحور آینه کاری هایی چشم گیر می شوید. هنر آینه کاری در مجموعه گلستان می توان با هوش و حواس تان بازی می کند و شما را برای ساعت ها به خود خیره نگاه می دارد. گل سرسبد این هنر را تالار آینه می دانند که بیش از ۷ سال وقت صرف تزیینات آن شده است. بازتاب نور در قطعات بی‌شمار آینه درخشش و زیبایی خاصی ایجاد می کند و البته پوششی بسیار مناسب و زیبا برای تزیین بنا از نظر استحکام و دوام به شمار می رود.

آیینه کاری
طلاکاری روی سنگ

تزیینات طلاکاری روی سنگ از انواع تزیینات رایج دوران قاجار به شمار می رود و شمس العماره و تخت مرمر از این زینت زیبا برخوردارند. این گونه تزیینات در مجموعه گلستان لایه های مختلفی دارند که عبارتند از: تکیه گاه سنگی، واسط چسباننده، ورق طلا، لایه محافظ.

در این تزیینات از ورق فلزی با ضخامت ۰.۱ میکرون و ۰.۳ میکرون برای طلاکاری استفاده شده است و اثری از رنگدانه یا پودر فلزات به چشم نمی خورد. استفاده از ورق فلزی نشان دهنده مهارت هنرمندان طلاکوب آن دوران و به کارگیری فن طلاچسبان است که به چسباندن ورقه های نازک طلا بر روی گچ بری ها و سنگ ها جهت تزیین سقف و دیوار اتلاق می شود.طلاکاری

وجود لایه محافظ بر سطح ورق فلزی نیز از دیگر ویژگی های به کارگیری این هنر در مجموعه گلستان است. در سطح همه نمونه ها لایه ای به نام لایه محافظ وجود دارد که به رنگ زرد روشن و زرد-قهوه ای روشن دیده می شود. واسط چسباننده نیز، چسباننده ای شفاف به رنگ زرد- نارنجی (عسلی) بوده است. این ماده به احتمال زیاد روغن کمان است که از روغن برزک و صمغ و پخت آنها در شرایط خاص تهیه می شود. روغنی که به نظر در لایه محافظ نیز از آن استفاده شده است.

وجود طلا در تزیینات معماری این بنا و ظرافت و توجه به دوام آن مساله ای است که شگفتی های این مجموعه را دو چندان می کند.

امکانات رفاهی و گردشگری کاخ گلستان

در مراجعه به کاخ گلستان می توانید از امکاناتی که در آن برای شما در نظر گرفته شده است نیز استفاده کنید:

بازارچه صنایع دستی: چند غرفه صنایع دستی در مجموعه وجود دارند که می توانید خریدی دلچسب از آنها داشته باشید. حتا اگر چیزی هم از این غرفه ها نخرید، تماشای دنیای رنگین و پر از عشق آنها شما را برای دقایقی از خستگی های تان دور می کند.

چایخانه کاخ گلستان: اگر به هنگام بازدید از بناها، احساس خستگی کردید و خواستید کمی استراحت کنید سری به چایخانه بزنید؛ دمنوش های خوش عطر این قست، لحظات شیرینی را برای تان رقم می زند. در این بخش می توانید غذا هم سفارش دهید.

عکاسی به سبک قاجاری: اگر می خواهید تجربه بازدیدتان از کاخ گلستان را به شیوه ای متفاوت ماندگار کنید به سراغ غرفه عکاسی بروید، لباس های قاجاری بر تن کنید و چیلیک! یادگاری منحصر به فرد شما آماده است.

کاخ گلستان
خدمات جانبی کاخ گلستان

کاخ گلستان به عنوان یک مجموعه فرهنگی و تاریخی به جز فراهم آوردن فرصت بازدید، خدمات جانبی دیگری را نیز ارایه می دهد که در اینجا به آنها اشاره می کنیم:

۱- کتابخانه نسخ خطی

تاسیس کتابخانه و گنجینه نسخ خطی کاخ گلستان به اوایل قرن ۱۳ هجری قمری باز می گردد. فتحعلی شاه قاجار برای ایجاد این گنجینه همت گماشت و نام کتابخانه شاهنشاهی را بر آن نهاد. او توجه خاصی به فن خطاطی و نقاشی نشان می داد. زین العابدین اشرف-محمدشفیع بن محمدعلی تبریزی- وصال شیرازی و صدها خوشنویس نامدار آثار گرانبهای خود را به شاهان می دادند. کم کم مصوران ماهر و چهره پردازان نیز خودی نشان دادند و بازار صنعت نقاشی را به سبک و شیوه خاص قاجاری داغ کردند. آقا رضا، آقا صادق، خاندان وصال، علی اشرف، صنیع الملک، محمودخان ملک الشعرا، کمال الملک، اسماعیل جلایر و … از جمله هنرمندان آن دوران بودند که با خلق آثار بی بدیل هنر را جانی تازه می بخشیدند.کاخ گلستان

کتابخانه شاهنشاهی با جمع آوری کتب کتابخانه های شاهان گذشته مانند صفویه و زندیه مجموعه ای بزرگ را ایجاد کرد. بعد از فوت محمدشاه قاجار و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه این کتابخانه به نام کتابخانه سلطنتی یا کتابخانه موزه سرکاری تغییر نام داد و به گسترش آن توجه بیشتری شد.

در اواخر سلطنت قاجار بی مهری گریبان این گنجینه را گرفت، خلق آثارهنری کمرنگ شد و بسیاری از کتاب ها ربوده شده و به دست سودجویان افتادند. برخی آثار نفیس نیز از کتابخانه بذل و بخشش شد که از آن جمله می توان به ۶۰ قطعه از نقاشی های “حمزه نامه ” اشاره کرد. این اثر یکی از شاهکارهای هنر خوشنویسی و نگارگری به شمار می رود و هم اکنون در موزه ملی وین نگهداری می شود.

با تشکیل کتابخانه ملی در عصر پهلوی حدود ۱۴ هزار جلد کتاب از کتابخانه سلطنتی به کتابخانه جدید رفت و مابقی نسخ در صندوق جای گرفتند.

پس از فراز و نشیب های فراوان امروزه این کتابخانه یش از ۳۲۰۰ قلم نسخه خطی دارد که مهم ترین آنها مرقع گلشن، شاهنامه بایسنقری و هزار و یک شب است.

این کتابخانه تحت شرایط خاصی به علاقه مندان و محققان دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر خدمات ارایه می دهد:

مراجعه برای ارایه مدارک از شنبه تا چهارشنبه ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۴:۳۰

ارایه معرفی نامه معتبر از محل کار یا تحصیل و یا ارگانهای ذیربط + نامه درخواست خود و کارت شناسایی معتبر و یک قطعه عکس و کپی کارت ملی

مراجعه به دبیرخانه کاخ گلستان و دریافت تایید مدیریت یا معاونت مجموعه کاخ گلستان

دریافت نوبت سرویس دهی از دفتر گنجینه نسخ خطی

لازم است پیش از مراجعه به این نکات توجه داشته باشید:

اصل منابع به هیچ عنوان نمایش داده نمی شوند.

برای دریافت سی دی، پرینت، میکروفیلم یا عکس از تمامی بخش های نسخ باید فرم تقاضا را تکمیل و نوع تحقیق را ذکر کنید. این خدمت شامل پرداخت هزینه است.

اصل نسخه در اختیار هیچ کس قرار نمی گیرد و در موارد خاص که نیاز به رویت بخش هایی از اصل نسخه تایید شود، پس از صدور مجوز از سوی مدیر کتابخانه و مدیر دستگاه اجرایی اصل نسخه به افراد ارایه می شود. این کار منحصرا در سالن مخزن و با نظارت کامل کتابدار و برای مدت زمان محدودی صورت می گیرد.

استفاده از اسکن یا عکس دیجیتالی نسخ سنگی و چاپ سنگی برای افراد در قبال معرفی نامه معتبر و اجازه ریاست دستگاه امکان پذیر است.

به منظور افزایش بقای عمر نسخ خطی و چاپ سنگی و سربی و امکان استفاده آسان، تهیه اسکن و میکروفیلم و عکس دیجیتالی از نسخ مزبور ضروری است.

۲- مرکز اسناد تصویری

مرکز اسناد تصویری یا آلبوم خانه گنجینه ای از عکس های دوره سلطنت پادشاهان قاجار است و آلبوم های اهدا شده به آنان را نیز در بر می گیرد. سابقه گردآوری آلبوم در این مرکز به حدود سال ۱۲۶۶ هجری قمری باز می گردد. آلبوم خانه کاخ گلستان از غنی ترین مجموعه عکس های جهان به شمار می رود و در آن عکس های سیاه و سفید، رنگی و لیتوگراف و … از سفرها، مراسم، تصاویر زنان به ویژه همسران شاه نگهداری می شوند. آلبوم خانه ۱۵۲۰ آلبوم و حدودا ۹۰۰۰ شیشه را در خود جای داده است. این گنجینه یکی از مهم ترین مخازن دنیا و دومین مخزن عکس و فیلم بعد از موزه بریتانیا محسوب می شود.کاخ گلستان

۳- مرکز اسناد خطی

مرکز اسناد خطی کاخ گلستان یکی از بزرگترین و مهم ترین مراکز اسناد خطی ایران به شمار می رود و از لحاظ تعداد اسناد خطی و مکتوب دوران قاجار، یکی از مراکز مهم جهان است. بیش از پانصد هزار سند در این مجموعه وجود دارد که عبارتند از:

کتب خطی با عناوین مختلف علمی، نجوم، مذهبی، فلسفه و دیگر علوم انسانی

فرامین پادشاهان دوران قاجار

نت های دست نویس موسیقی کلاسیک اروپا توسط بزرگان موسیقی کلاسیک جهان در قرن ۱۹ میلادی

اسناد برخی قراردادهای فی ما بین ایران و دیگر کشورهای جهان در قرن نوزدهم میلادی

مجموعه پاکت و سر برگ های دوران قاجار که با توجه به تنوع و تعداد آنها در جهان بی نظیر هستند.

مجموعه ای از نامه ها و مکاتبات حکومتی از دوران قاجار تا دوران پهلوی اول

این گنجینه یکی از بزرگترین ذخایر علمی و فرهنگی کشور است و در سطح داخلی و بین المللی به ارایه خدمات به پژوهشگران و دانشمندان می پردازد.کاخ گلستان

۴- دفتر فنی

واحد فنی امور عمرانی و مرمتی مجموعه را طراحی، نظارت، کنترل و اجرا می کند. این واحد در سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۹ توسعه بیشتری یافت و امور مرمتی و عمرانی مجموعه با سرعت بیشتری انجام شد. از سال ۱۳۸۹ تا کنون کارشناسان ارشد رشته مرمت و معماری، امور عمرانی و مرمتی مجموعه را در این واحد پیگیری می کنند و ۵۰ درصد فعالیت های اجرایی کاخ گلستان توسط دفتر فنی طراحی، نظارت و کنترل می شود.

دانشجویان و محققان رشته های مرمت بنا – عمران و معماری موزه داری بیشترین مراجعان این بخش را تشکیل می دهند. آنها می توانند اسناد و اطلاعات مربوط به سبک معماری مواد و مصالح و سایر نیازهای پژوهشی را دریافت کنند.

دانشجویان و محققان برای استفاده از نقشه ها، اسناد و اطلاعات موجود باید از دانشگاه و یا سایر نهادهای مربوطه معرفی نامه داشته باشند. آنها پس از اخذ دستور مدیریت محترم مجموعه با مراجعه به این واحد و مذاکره با کارشناسان دفتر فنی می توانند از خدمات مربوطه استفاده کنند.کاخ گلستان

۵- کتابخانه چاپی

کتابخانه چاپی کاخ گلستان تا سال ۱۳۸۶ در موزه مردم شناسی قرار داشت و از این سال به طبقه دوم ساختمان مدیریت واقع در ضلع شمال شرقی باغ منتقل شد.

عناوین کلی این مجموعه عبارتند از:

کتب تاریخی (قاجار)، هنری، فرهنگی، مذهبی، داستانی، مقالات، پایان نامه و نشریات مختلف به همراه نشریات قدیمی و باارزشی مانند وحید، ارمغان، یادگار، موسیقی و هنر و مردمکاخ گلستان

۶- امور بین الملل

امور بین الملل کاخ گلستان در تیر ماه سال ۱۳۸۹ با هدف معرفی داشته های تاریخی-هنری غنی کاخ به جامعه جهانی کار خود را آغاز کرد.

از جمله فعالیت هایی که این بخش در راستای تحقق اهداف از پیش تعیین شده در آنها مشارکت دارد می توان به این موارد اشاره کرد: برپایی نمایشگاه های بین المللی، فعالیت های بین موزه ای در سطح جهانی، ایجاد روابط فرهنگی و خواهرخواندگی با کاخ موزه های دنیا در قالب تفاهم نامه های فرهنگی.

این واحد به تمام محققان خارجی در حوزه آثار موجود در کاخ گلستان خدمات ارایه می دهد.کاخ گلستان

۷- امور فرهنگی

وجود پتانسیل های فرهنگی و تاریخی باعث شده تا کاخ گلستان محل مناسبی برای ایجاد نمایشگاه ها، نشست های فرهنگی و همایش های گوناگون باشد. به منظور یکپارچه شدن و هماهنگی های بهتر از مهر ۱۳۹۰ این واحد در مجموعه کاخ گلستان شروع به کار کرد و تمامی هماهنگی ها در امور برنامه های فرهنگی باید با این واحد صورت گیرد.کاخ گلستان
۸- امور معرفی

در سال ۱۳۹۱ امور معرفی در کاخ گلستان با این شرح وظایف شروع به کار کرد:

تهیه و تدوین برنامه های لازم به منظور معرفی و بهره برداری از موزه

انجام اقدامات لازم به منظور ارایه آثار و اشیای تاریخی و فرهنگی موجود در موزه

هماهنگی و همکاری با پژوهشکده میراث فرهنگی و گردشگری در جهت انجام مطالعات و تحقیقات علمی کاربردی بر روی آثار موجود در موزه

تهیه و تنظیم شناسنامه های فنی کلیه اشیا و آثار تاریخی-فرهنگی موجود در موزه

شرکت در جلسات و کمیسیون های مرتبط موزه و ارایه نظرات شخصی و کارشناسی در مسایل مطرح شده

مشارکت در تهیه و تدوین بروشورهای تبلیغاتی از اشیای موجود در موزه

همکاری و هماهنگی با واحد مربوط به منظور معرفی موزه و اشیای موجود در آن

انجام سایر امور مرتبط با وظایف فوق الذکر

با توجه به شرح وظایف تعریف شده، این واحد چنین فعالیت هایی را در مجموعه کاخ گلستان دنبال می کند:

موضوعات و اهداف مورد تحقیق و پژوهش جهت معرفی موزه ها و آثار مجموعه کاخ گلستان

تهیه شناسنامه آثار به نمایش در آمده در موزه وزیرنویس آثار (اصلاح آنها)

تهیه مقاله از آثار و ابنیه توسط راهنمایان (کارشناسان) مجموعه و برگزاری نشست های آموزشی جهت ارتقای سطح دانش موزه ای

تهیه بروشور برای هر موزه، کاتالوگ، کتابچه کاخ گلستان، فصلنامه و بولتن

تهیه پلان اطلاعات موزه ها در ورودی مجموعه

برپایی نمایشگاه های دوره ای یا فصلی و مناسبتیکاخ گلستان

۹- واحد کودک و نوجوان

ایران کشور جوانی است و قابلیت این را دارد که از سرمایه های بالقوه اش یعنی کودکان در راه پیشبرد اهداف خود بهره ببرد. در این راستا در فروردین ۱۳۹۰ تاسیس دفتر کودک و نوجوان در کاخ گلستان تصویب شد و این واحد فعالیت خود را رسما آغاز کرد.

اهداف دفتر کودکان و نوجوانان کاخ گلستان عبارتند از:

معرفی فرهنگ و تاریخ کشور به کودکان و نوجوانان

ارایه خدمات فرهنگی و آموزشی به کودکان و نوجوانان

ایجاد حس مسوولیت در کودکان و نوجوانان در برابر میراث فرهنگی

ارایه آموزش های لازم جهت حفاظت از آثار تاریخی

ایجاد تعامل با مراکز مربوط به حوزه کودکی

جذب مخاطب بیشتر در حوزه کودکان و نوجوانان

مشارکت و حضور بیشتر خانواده ها در موزه ها

ایجاد حس اعتماد در مردم نسبت به موزه ها و میراث فرهنگی

حوزه های مختلف فعالیت های دفتر کودک و نوجوان نیز شامل موارد زیر است:

اختصاص یکی از سالن های موزه مردم شناسی در طبقه دوم جهت حفظ و نگهداری عروسک ها و بازیچه های سنتی و ایرانی اعم از خیمه شب بازی،جی جی بی جی، پهلوان کچل، عروسک هایی با موضوع افسانه های ایرانی و عروسک های بومی ایرانی

اجرای نمایش های عروسکی با موضوع نمایش های سنتی

اجرای برنامه های مختلف آموزشی با موضوعات متنوع میراث فرهنگی، میراث معنوی، صنایع دستی و …

برگزاری نمایشگاه های مختلف در حوزه کودک و نوجوان اعم از عکس، کتاب و یا آثار تصویر گران

نمایش فیلم های قدیمی کودکان و نوجوانان

همکاری های مستمر با جشنواره های مختلف کودکان

اجرای برنامه های ویژه مناسبت ها اعم از روز جهانی کودک و یا مناسبت های ملی و مذهبی

همکاری با سازمان های داخلی و بین المللی مرتبط با کودکان همچون کانون پرورش فکری، وزارت آموزش و پرورش، یونیسف و …

ترویج قصه گویی و کتابخوانی

تهیه و تدوین بروشور های مناسب کودکان و نوجوانان

کاخ گلستان

۱۰- واحد دفتر حقوقی

دفتر حقوقی مجموعه کاخ گلستان از آذر ماه ۱۳۹۱ تاسیس شد تا کلیه اموالی را که داری ارزش فرهنگی- تاریخی بوده و جزو املاک کاخ گلستان محسوب می شود را شناسایی و مستند سازی کند. اهداف این واحد عبارتند از:

انجام انحصاری کلیه امور حقوقی مربوط به میراث فرهنگی

مستند سازی املاک متعلق به کاخ گلستان مطابق قوانین

تنظیم قرارداد جدید با کلیه بهره برداران کاخ گلستان

پیگیری پرونده های مطروحه مربوط به مجموعه در مراجع قضایی ذیصلاح

این واحد تا به حال موفق به انجام فعالیت های زیر شده است:

تشکیل کلیه پرونده های حقوقی متعلق به کاخ گلستان

پیگیری جهت مستند سازی و ساماندهی املاک متعلق به کاخ گلستان

عضویت دفتر حقوقی کاخ گلستان در نشریه روزنامه رسمی قوه قضاییه کشور

تنظیم قرارداد با کلیه بهره برداران مستقر در کاخ گلستان

اظهار نظر در خصوص کلیه قراردادها و تفاهم نامه های منعقده در کاخ گلستان

ارایه مشاوره حقوقی و پاسخ به سوالات حقوقی کارمندان محترم مجموعه

کاخ گلستان
راه دسترسی

آدرس: استان تهران، شهر تهران، منطقه ۱۲، خیابان ۱۵ خرداد، میدان ارگ

 

این مقاله تا چه میزان برای شما مفید بود؟

نوشته های مشابه

‫۲ نظرها

  1. مطالبتون خیلی عالی بود، من دانشجو هستم و پروپوزالم درباره کاخ گلستان، منابع شما برای گردآوری این مطالب چی بوده

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *